Φαγόπυρο, το ψευτοδημητριακό
Αν και τους συμπεριφερόμαστε μαγειρικά, όπως στα δημητρικά, τόσο η κινόα, όσο και το φαγόπυρο ανήκουν στην κατηγορία των δημητριακών όπως οι τυπικοί εκπρόσωποι το σιτάρι, η σίκαλη, το καλαμπόκι, η βρώμη, το κριθάρι, το κεχρί και το μαυραγάνι. Τα τελευταία, όμως, χρόνια οι σπόροι αυτοί κατέκτησαν τη φήμη τους ως υπερτροφές και έτσι έγιναν μέρος της διατροφικής μας πραγματικότητας.
Αρχικά, όλες αυτές οι υπερτροφές ήταν γνωστές σε κυκλους υγιεινιστών και χορτοφάγων, ή οπαδών ανατολίτικης φιλοσοφίας. Οι ενδιαφερόμενοι αγόραζαν από καταστήματα με βιολογικές τροφές μπάρες δημητριακών και ειδικά ψωμιά, φτιαγμένα από ψευτοδημητριακά και προσπαθούσαν να εξοικειωθούν με τις γεύσεις τους δοκιμάζοντάς τα στα λιγοστά χορτοφαγικά εστιατόρια, μαγειρεμένα, όπως το ρύζι σε πιλάφι ή αναμεμειγμένα σε κάποια σαλάτα ή τάρτα.
Τη τελευταία πενταετία, οι νέοι σεφ εισηγαγαν τις υπερτροφές αυτές, επηρεασμένοι από μαγειρικές ασιατικες και λατινοαμερικάνικες στην ελληνική κουζίνα.
Το φαγόπυρο ή αλλιώς «μαύρο στάρι», είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Κίνα, την Ιαπωνία, την Κορέα, καθώς και σε άλλες ασιατικές χώρες, όπου οι πολίτες απολαμβάνουν ζυμαρικά (τα γνωστά noodles), φτιαγμένα από αλεύρι φαγόπυρου, ενώ μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα αποτελούσε ένα από τα βασικότερα συστατικά της διατροφής στη Βρετανία, τη Νορμανδία, τη Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη.
Είναι ένα δημητριακό αλλιώτικο από τα άλλα, με εξαιρετική θρεπτική αξία και πολύ μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (14%), σε σχέση με τα υπόλοιπα δημητριακά. Περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, πολλές βιταμίνες -κυρίως του συμπλέγματος Β- που συνήθως συναντώνται στα ζωικά τρόφιμα, ενώ είναι πλούσιο σε λιποδιαλυτές βιταμίνες Ε αλλά και Κ. Τέλος, περιέχει φολικό οξύ, αλλά και αρκετά μέταλλα όπως, ασβέστιο, σίδηρο, χαλκό, μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο, σελήνιο, αλλά και ψευδάργυρο.
Το φαγόπυρο δεν περιέχει γλουτένη, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα που έχουν δυσανεξία σε αυτή (κοιλιοκάκη). Επίσης, περιέχει αρκετές φυτικές ίνες και σύνθετους υδατάνθρακες, με αποτέλεσμα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα και από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, αφού σταθεροποιεί τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
Έρευνες έχουν δείξει, ότι δίαιτες που το περιέχουν, έχουν συνδεθεί με τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης υψηλής πίεσης του αίματος (υπέρτασης) και μείωσης της υψηλής χοληστερόλης. Επίσης βοηθά στην αντιμετώπιση της αρτηριοσκλήρωσης, ενώ δρα καταπραϋντικά στους πονοκεφάλους και τις δερματοπάθειες. Τέλος, επειδή είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προστατεύει από διάφορες αρρώστιες.
Το εν λόγω δημητριακό, είναι πλούσιο σε ρουτίνη, η οποία βοηθά τα νεφρά, εξουδετερώνει τα όξινα υπολείμματα, καταπολεμά την αρτηριοσκλήρυνση, ενδυναμώνει τα τριχοειδή αγγεία και μειώνει τις πιθανότητες αιμορραγιών. Ως αντιοξειδωτικό, η ρουτίνη εμποδίζει την συνάθροιση των αιμοπεταλίων και καταπολεμά τους φλεβικούς σχηματισμούς στα πόδια.
Ο τρόπος μαγειρέματος του φαγόπυρου ειανι απλός. Καταρχάς βρίσκεται σε μορφή αλευριου, που μπορεί να γίνει ότι και τα άλλα άλευρα, δηλαδή, ψωμί, πίτα, πίτσα, ζυμαρικά κ.ά. Μπορεί να αναμειχθεί με αλεύρι ολικής και να δώσει μια διαφορετική και πλούσια γεύση, ή και σκέτο αν έχετε δυσανεξία στη γλουτένη. Επίσης, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σαν το ρύζι π.χ. σε γεμιστά ή να το συνοδεύσετε βραστό με λαχανικά και κρέας, αφού αποτελείται κυρίως από σύνθετους υδατάνθρακες. Μπορείτε να το βάλετε στο γιαούρτι ή το γάλα σας ή μέσα στις σαλάτες σας…
Σε περιόδους νηστείας, μπορεί να συνδυαστεί με όσπρια (π.χ. φακές), δίνοντας ένα απίστευτα θρεπτικό πιάτο με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα και μικροθρεπτικά συστατικά.
Προετοιμασία
Πρώτα πλένουμε το φαγόπυρο και το βάζουμε με διπλή ποσότητα νερού να πάρει βράση. Μετά συμπληρώνουμε λίγο αλάτι και το αφήνουμε να σιγοβράζει για άλλα 15 λεπτά.
